Náttúruvernd

• Fara í vettvangsferð í þjóðgarð og ræða við þjóðgarðsverði um náttúruvernd.
• Fara í vettvangsferðir á náttúruleg svæði í nágrenni skólans.
• Taka svæði í nágrenni skólans í fóstur.
• Stuðla að vernd og hreinsun á náttúrulegum svæðum í samvinnu við nærsamfélagið.
• Færa kennslu í sem flestum fögum út fyrir veggi skólans.
• Gera útikennslustofu á náttúrulegu svæði í nágrenni skólans, helst með sem minnstum áhrifum á umhverfið.
• Vinna með ljóð, skáldverk, þjóðsögur og ævintýri sem tengjast náttúrulegum svæðum í nærumhverfinu.
• Vinna með vistkerfi á Íslandi, gróðurfar, dýralíf og örverur.

• Kynna sér mismunandi flokka friðlýsingar og skoða hvar slík svæði er að finna.
• Fara í vettvangsferð í þjóðgarð eða á friðlýst svæði.
• Kynna sér friðlýst svæði annars staðar í heiminum.
• Fara í hlutverkaleik um náttúruvernd og nýtingu þar sem nemendur bregða sér í hlutverk mismunandi hagsmunaaðila sem tengjast nýtingu ákveðins landsvæðis.
• Kynna sér náttúru Íslands, lífríki, víðáttu, jarðmyndanir o.fl.

Í Grunnskóla Borgarfjarðar eystri unnu nemendur skólans saman ljósmyndaverkefni í tveggja daga gönguferð um Loðmundarfjörð. Nemendum var skipt í hópa þvert á árganga og átti hver hópur að finna myndefni í náttúrunni sem tengdist níu hugtökum sem nemendur og kennarar ákváðu í sameiningu. Sem dæmi um hugtök má nefna gleði, frelsi, kyrrð, auðlind og samspil manns og náttúru. Nemendur unnu myndirnar síðan í tölvu og útbjuggu myndasýningu sem kynnt var fyrir foreldrum og öðrum nemendum. Nemendur lögðu mikið á sig en þeir gengu um 17 kílómetra langa leið frá Húsavíkurheiði inn Loðmundarfjörð og tókust þannig á við umhverfið og náttúruna um leið og þeir öðluðust dýpri skilning á þeim hugtökum sem verkefnið tók til. Markmið verkefnisins var öðru fremur að nemendur fengju að upplifa og njóta þeirrar vellíðunar sem fylgir því að vera úti í náttúrunni. Verkefnið einkenndist jafnframt af samvinnu þvert á aldurshópa en samvinna ólíkra aðila er einmitt mikilvægur hluti af sjálfbærnimenntun. Þetta verkefni tengist grunnþáttunum sköpun, heilbrigði og velferð, jafnrétti og lýðræði og mannréttindi.

Ljósmyndaverkefni Grunnskóla Borgarfjarðar eystri vann til verðlauna í verkefnasamkeppninni Varðliðar umhverfisins sem er samvinnuverkefni Landverndar, Umhverfis- og auðlindaráðuneytisins og Náttúruskóla Reykjavíkur. Samkeppnin hefur það að meginmarkmiði að kalla eftir leiðsögn yngri kynslóðarinnar í umhverfis- og sjálfbærnimálum en hún er opin öllum nemendum í 5. – 10. bekk grunnskóla hér á landi. Auglýst er eftir verkefnum í byrjun árs ár hvert.

Í nágrenni Heilsuleikskólans Króks í Grindavík er fallegt mosavaxið hraun. Á ferðum sínum um hraunið fundu börnin dal sem þau gáfu nafnið Kyrrðardal og hafa þau dvalið þar löngum stundum. Til stóð af hálfu bæjarins að byggja svæðið upp og voru áform um að reisa þar íbúabyggð. Börnin voru ekki sátt við það og ákváðu að senda sveitarstjóranum bréf með beiðni um að friða svæðið. Bæjarstjórinn brást við beiðninni og hefur dalurinn nú verið friðaður. Í ferðum í dalinn er lögð áhersla á heilsueflingu, umhverfislæsi og vernd náttúrunnar. Börnin fá tækifæri til að upplifa náttúruna eins og hún er og umgangast hana af virðingu. Þau læra að ganga og athafna sig í hrauni og mosa og kynnast því hvernig umhverfið breytist eftir árstíðum og veðurfari. Börnin eru jafnframt upplýst um mikilvægi óraskaðrar náttúru og vinna verkefni sem því tengjast. Dalurinn er nýttur við sem flest tækifæri, til dæmis hefur farið þar fram grænfánaafhending við mikinn fögnuð viðstaddra. Í þessu dæmi má sjá hvernig nemendur geta haft áhrif á gang mála í sínu nærumhverfi. Verkefnið fellur vel að grunnþættinum lýðræði og mannréttindi í aðalnámskrá og fellur einnig vel að skrefi sex að upplýsa og fá aðra með.

Fjöldi þátttökuskóla Skóla á grænni grein er með útikennslustofu við skólann. Yfirleitt er henni fundinn staður á náttúrulegu og lítt röskuðu svæði í nágrenni skólans, svo sem í skógum, mosavöxnu hrauni, við fjöru, í graslendi eða fjalllendi. Kennarar eru hvattir til að nýta sér útikennslustofuna sem mest og í sem flestum fögum. Víða á útinám sérstakan tíma í töflu dag hvern. Markmið og tilgangur með útinámi eru fjölbreytt en nemendur læra þar að virða og bera umhyggju fyrir náttúrunni, þeir verða læsari á hana og þjálfast í notkun allra skynfæra til að upplifa og njóta hennar. Nemendur kynnast náttúrunni, gróðri og dýralífi af eigin raun og með hreyfingu og útiveru öðlast þeir aukið þrek og þol og almenna vellíðan. Mikilvægt er að kynna nemendur fyrir svæðinu þar sem útikennslustofan er staðsett, náttúru þess og sögu og hjálpa þeim að finna til ábyrgðar í því að halda svæðinu óröskuðu og hreinu. Svæðið má kynna fyrir nærsamfélaginu, og jafnvel byggja upp í samvinnu við það, þannig að sem flestir nýti sér það og beri virðingu fyrir því. Útikennslustofa fellur vel að öllum þemum Skóla á grænni grein.